Świat zmienia się szybciej niż kiedykolwiek. Niektóre stanowiska pracy wymierają, niektóre kompetencje przestają być potrzebne. Co warto umieć, aby nie skończyć na stałym bezrobociu? Jakich umiejętności warto się uczyć w XXI wieku?
Umiejętność prezentacji
Pierwsza kompetencja, którą warto posiadać to umiejętność występowania publicznie i prezentowania. To przyda nam się już na etapie rozmowy o pracę, już w pracy, a także w życiu prywatnym. Czasem nawet na swoim weselu trzeba powiedzieć coś do mikrofonu, czasem trzeba to zrobić w czasie trwania uroczystości rodzinnych. Umiejętność wysławiania się, umiejętność prezentacji swoich myśli, ale także prezentacji przygotowanych wystąpień czy slajdów to coś, co na pewno przyda Ci się i dzisiaj, i w przyszłości.
Spójrz, jak rozwija się rynek komunikacyjny, w tym ten online. Przez obecną sytuację w kraju (mamy pamiętny rok 2020 kiedy to piszę 😉 ) część z nas pracuje zdalnie. Nie każdy ma komfort pracować w siedzibie firmie. Online pracowało się i przed sytuacją z 2020 roku :). Umiejętność tworzenia dobrych prezentacji, umiejętność ich prezentowania, wystąpienia publiczne tylko pomagają przy takim stylu pracy.
Umiejętność komunikacji
Z umiejętnością prezentacji mocno wiąże się komunikacja, czyli takie artykułowania myśli, aby drugi człowiek nas zrozumiał. Wyróżnię tu dwa punkty.
Pierwszym z nich jest copywriting. To pisanie tekstów w taki sposób, aby odbiorca zrobił to, na czym nam zależy. Pisanie tekstów w sposób wzywający czy zachęcający do akcji.
Kolejnym punktem jest wyrażanie się jasno. Dobrą praktyką jest parafrazowanie tego, co rozmówca do Ciebie mówi. Dzięki temu upewnisz się, że dobrze go rozumiesz. Rozwijanie kompetencji komunikacji przydaje się w rozmowie twarzą w twarz, ale również online. Ten zdalny tryb komunikacji jest nieco trudniejszy, bo jest mniej bodźców, np. rozmawiając z kimś przez telefon, nie widzimy jego mowy ciała. Posługiwanie się wyłącznie słowami zdecydowanie utrudnia proces komunikacji.
Warto pamiętać, że najlepszy rozmówca to ten, który dobrze słucha :).
Marketing i sprzedaż
Kolejne dwie kompetencje to umiejętność marketingu i umiejętność sprzedaży. Wrzuciłem je do jednego worka, ponieważ mimo że nie są tym samym, to jednak się zazębiają. Marketing to możliwość wychodzenia ze swoim komunikatem do odbiorców. Posłużę się tutaj analogią do rozmów kwalifikacyjnych. Jeżeli wysyłasz CV do dużej liczby firm to jest to jest marketing. Dobry marketing to sytuacja, w której wiele z tych firm, do których wysłałeś CV odpowie.
Jak się ma do tego sprzedaż? Sprzedaż to już jest sytuacja bardziej bezpośrednia, w której jesteś na rozmowie o pracę, bardzo dobrze się zaprezentowałeś, „sprzedałeś” swoje umiejętności i firma chce nawiązać z Tobą współpracę. Umiejętność marketingu pozwala iść szeroko, zdobywać potencjalnych zainteresowanych natomiast sprzedaż pozwala ich przekuć w naszych klientów czy w naszych pracodawców.
Obsługa komputera i programowanie
Kolejna kompetencja to umiejętność obsługi komputera. I nie chodzi tylko o to, żeby umieć go wyłączyć i wyłączyć 😉 Warto wiedzieć jak naprawiać rzeczy, które często się psują. Przykład? Naucz się konfigurować kamerę i mikrofon w komputerze. Bardzo często właśnie to nie działa na spotkaniach. Warto wiedzieć, jak skonstruowany jest system Windows, o co chodzi z dyskami, czemu pliki mają różne formaty, jak je konwertować, czym je uruchamiać. Dla kogoś, kto to rozumie, te umiejętności mogą wydawać się błahe, ale niestety bardzo dużo użytkowników komputera nie ma o tym pojęcia. Uważam, że kompetencja płynnej obsługi komputera w dobie internetu to kompetencja przyszłości.
Kiedy już umiemy obsłużyć komputer, może nam się przydać znajomość podstaw programowania. Kiedy może się nam przydać? Na przykład jeżeli chcemy skopiować kolor ze strony internetowej. To nic skomplikowanego, ale trzeba znać podstawy programowania. Umiejętność używania prawego przycisku myszy i guzika „zbadaj”, rozumienie tego jak komputer traktuje kolory i pojęcie o tym, co to jest CSS czy HTML. Znając podstawy języków programowania łatwiej poruszać się po internetowym świecie, bo rozumiemy to co się dzieje za jego kulisami.
Umiejętność liczenia
Z umiejętności obsługi komputera płynnie przechodzimy do umiejętności liczenia, czyli tego, czego uczę cały czas 🙂 To przede wszystkim umiejętność obsługi arkuszy kalkulacyjnych Excela. Przypuszczam, że w przyszłości arkusze kalkulacje mogą zostać zastąpione przez jakieś AI, czyli sztuczną inteligencję czy narzędzia typu „przeciągnij i upuść”, które będą ułatwiały nasze kalkulacje. To ułatwi faktycznie proces analizy, bo będzie się tym zajmował komputer.
Na razie jednak arkusze kalkulacyjne są ciągle w cenie ;). Warto wiedzieć, jak z nich korzystać i jak działają. Zachęcam Cię do sprawdzenia moich kursów (klik), aby dowiedzieć się więcej. Do tego przyda nam się umiejętność logicznego, matematycznego myślenia oraz umiejętność programowania. Myślę, że jest to przyszłość, więc jeżeli nigdy w życiu nie programowałeś w żadnym języku, to zachęcam Cię również do tego, abyś spróbował nauczyć się chociaż podstaw.
Konsekwencja
Tym razem cecha, o którą warto zadbać – konsekwencja. Patrząc na to, jak wygląda dzisiaj nasze społeczeństwo – jesteśmy pokoleniem „instant”, lubimy mieć wszystko tu i teraz. Zauważyłem, że osoby, które osiągają np. sukces finansowy to osoby konsekwentne. Dotąd próbują, dotąd szukają rozwiązania, aż je znajdą. Jeżeli coś nie działa, to szukają innego sposobu, ale konsekwentnie dążą do celu. Uważam, że konsekwencja to dziś cecha w wielkim deficycie. Nie lubimy czekać, lubimy mieć efekt w momencie, kiedy coś robimy. Jeśli dzisiaj coś robię, to za pół godziny chciałbym mieć już rezultat. Wiemy, że niestety nie zawsze tak jest ;).
Moja firma zaczęła zarabiać dobrze dopiero po plus minus 2 latach od jej startu. Pierwsze pół roku spędziłem na prowadzeniu mediów społecznościowych, prowadzeniu transmisji live co tydzień. Nie zarabiałem na tym żadnej złotówki. Inwestowałem swój czas i nie poddawałem się. Robiłem to, co do mnie należało, dlatego dziś uważam, że warto popracować nad byciem konsekwentnym.
Wszechstronność
Następną umiejętnością, o którą warto się zatroszczyć, jest wszechstronność. Chodzi tu o szukanie rozwiązań, które łączą ze sobą wiele płaszczyzn. Łączymy kompetencje z różnych dziedzin, czyli np. sprzedaży, marketingu, programowania i robimy z tego rozwiązania. Jeżeli specjalizujemy się tylko w jednym obszarze, nasza kreatywność może być ograniczona. Patrzymy na problem tylko przez pryzmat tego jednego obszaru. Jest wiele wyzwań, które można rozwiązać, czerpiąc wiedzę z wielu dziedzin jednocześnie. Starajmy się myśleć „outside of the box”, nieszablonowo. Starajmy się utrzymywać i poszerzać nasze horyzonty.
Odpowiedzialność
Uczmy się brać odpowiedzialność, bo to też nie jest cecha, która jest domeną naszych czasów. Nie lubimy brać na siebie winy, nie lubimy zgłaszać się do dodatkowych zadań. Lubimy za to zwalać winę na komputer, który się nam zepsuł, czy autobus, który nie przyjechał. Cały świat się zaprzysiągł przeciw nam i to dlatego raport nie jest zrobiony na czas :). Odpowiedzialność przydaje się nam dzisiaj i jest to niewątpliwie kompetencja przyszłości. Jeżeli będziemy w stanie powiedzieć „Ja ten projekt biorę na siebie” i udźwigniemy odpowiedzialność za wykonanie go w terminie, to mamy dobry argument do podwyżki. W przyszłości komputery nie będą brały odpowiedzialności. Nawet jeżeli decyzje będzie podejmowała jakaś sztuczna inteligencja, to nadal odpowiedzialność za jej działanie będzie leżała na kimś, kto z niej korzysta.
Zarządzanie czasem
Jesteśmy zasypywani różnej maści zadaniami, ale o naszą uwagę walczą też media społecznościowe. Sztab ludzi z Facebooka czy Instagrama pracuje nad tym, abyśmy jak najwięcej czasu spędzali na ich stronach. Kiedy rozmawiam z moją babcią czy z moimi rodzicami, 30-40 lat temu jakoś mieli czas, żeby spotykać się ze znajomymi. Dzisiaj świat wygląda inaczej, więcej siedzimy w pracy, po pracy brakuje czasu na wszystko. Spotkania przenosimy do Internetu, a ten nas rozprasza. Można znaleźć wiele przykładów negatywnego wpływu mediów społecznościowych, ale skupmy się na zarządzaniu czasem. Musimy nauczyć się wyznaczać najważniejsze zadania dnia.
Dobrym wsparciem w zarządzaniu czasem są aplikacje do zadań, czy nawet zwykła kartka papieru. Patrząc przyszłościowo, aplikacja do zarządzania wydaje się być dobrym narzędziem. Liczba zadań do wykonania narasta, a nasza głowa nie jest od pamiętania – jest od wymyślania. Aplikacje przypominają nam o rzeczach do zrobienia, zdejmując z nas ciężar pamiętania o nich. Możesz zacząć od prostej aplikacji np. Todoist. Używanie takich aplikacji bardzo zmieniło moje podejście do pracy i do biznesu.
Przy zarządzaniu czasem pamiętajmy też o tym, że gdy wybieramy priorytety, musimy często z czegoś zrezygnować. Trzeba wybierać na początku te rzeczy, które są ważne i nie robić tych, które są mniej ważne albo w ogóle nieważne. Warto umieć szacować czas, który możemy poświęcić na daną czynność. To trudna kompetencja. Jeśli szef każe mi zrobić raport i mówię, że będzie za godzinę, a przyjdę z nim do niego za 3 dni, bo źle oszacowałem czas, raczej nie będzie zadowolony :).
Negocjacje
Do czego może nam się przydać umiejętność negocjacji? I dzisiaj, i w przyszłości przyda nam się np. do negocjacji naszego wynagrodzenia, kontraktów, warunków handlowych, itd. Nawet w związku umiejętność negocjacji się przydaje ;). W trakcie negocjowania szukajmy przede wszystkim sytuacji, w których obie strony wygrywają. Negocjacje nie polegają na tym, aby jak najwięcej z kogoś wycisnąć. Polegają na tym, aby długoterminowo jednej i drugiej stronie się to opłacało.
Podsumowanie
Kompetencje przyszłości, które tu wymieniłem, przydadzą Ci się już teraz. Każdą z nich można zastosować w różnych sferach życia, nie tylko w tej profesjonalnej.
- umiejętność występowania i tworzenia dobrych prezentacji
- łatwość i skuteczność komunikacji
- marketing i sprzedaż
- umiejętność obsługi komputera
- liczenie i logiczne myślenie
- konsekwencja w działaniu i rozwiązywaniu problemów
- wszechstronność
- branie odpowiedzialności
- zarządzanie czasem
- umiejętność negocjacji
To grupa umiejętności, które w moim przypadku były, są i będą podstawą rozwoju mojej kariery i biznesu.