Jak stać się szanowanym ekspertem? Jak sprawić, aby inni uznawali Cię za eksperta? Czy to trudne? Kim jest ekspert?
KIM JEST EKSPERT?
Czasem przyjmuje się kryterium czasowe, według którego ekspert to ktoś, kto spędził nad jakąś konkretną dziedziną 10 tysięcy godzin. Uważam, że nie warto trzymać się tego kryterium, ponieważ godzina godzinie nierówna. Co innego siedzieć i klepać bez zastanowienia to samo (licznik czasu biegnie), a co innego korzystać z czasu świadomie, w pełni wiedząc, co się robi, zastanawiając się, analizując problemy i próbując rozwijać swoje umiejętności.
W mojej ocenie bycie ekspertem to jest bycie obiektywnie znacznie lepszym w swojej dziedzinie od większości ludzi. Nie chodzi o to, by być ekspertem telewizyjnym. Chodzi o to, abyśmy w naszych kręgach byli uznawani za kogoś, kto się świetnie zna na jakiejś konkretnej dziedzinie. A dlaczego akurat w naszych kręgach? Nasze kręgi to nasi znajomi czy współpracownicy. Jeżeli wśród nich będziemy uznawani za eksperta z dużym prawdopodobieństwem uda nam się lepiej zarabiać, bo będziemy kojarzeni z jakąś konkretną dziedziną. Tak było w moim przypadku, jeżeli chodzi o Excela. Zacząłem od swojego otoczenia, współpracowników, innych zespołów, firmy, a później wyszedłem z tym szerzej, do świata.
NAUKA
Wszystko zaczęło się na etacie od uczenia się. Punkt pierwszy: aby stać się ekspertem trzeba się uczyć. Nie chodzi o siedzenie w książkach od rana do wieczora. Najwięcej nauczyłem się, zaczynając pracę zawodową. Dziś prowadzę własną firmę, ale nadal codziennie się uczę. Dzięki temu jestem na bieżąco w branży. Czytam książki czy korzystam z kursów online, rozwijając się szybciej niż znaczna część innych trenerów.
O co chodzi z tą szybkością? Jak byśmy się zastanowili: czym się różnimy od ludzi, którzy mieszkali na tej planecie 2 tysiące lat temu? Genetycznie czy psychologicznie patrząc: niczym. Nadal mamy ręce, nogi. Tak samo działa u nas kwestia trawienia czy oddychania. Biologicznie nadal jesteśmy tymi samymi ludźmi. Jest jednak pewna różnica. Jest nią to, jak wygląda dziś nasze społeczeństwo. Różni nas to, że przez 2 tysiące lat po drodze mieliśmy pewne zdobycze technologiczne, które przekazywaliśmy z pokolenia na pokolenie.
Naszym celem nie jest korzystanie z maksymalnie dużej liczby bezpłatnych, losowych źródeł. Choć to przybliża nas do celu, robi to niestety powoli. Kosztem alternatywnym naszej nauki staje się czas. Możemy oczywiście śledzić bezpłatne źródła wiedzy, takie jak kanały na YouTube, blogi itd. Przyswoić darmową wiedzę, co zajmie nam 100 godzin i pomoże nam rozwiązać 5 problemów, ale przy okazji stworzy dodatkowe 3 przez swoją niekompletność i dodatkowo zaśmieci głowę rzeczami, które nie były kluczowe. Alternatywnie moglibyśmy skorzystać z doświadczenia innych i zrobić 5-10 godzinny kurs, który pozwoliłby nam przeskoczyć 40 problemów, skupiający się na najważniejszych rzeczach. Uczenie się jest ważne, ale róbmy to maksymalnie efektywnie i dbajmy o to, aby ta wiedza była maksymalnie skondensowana.
OBSERWACJA
Kolejnym sposobem, aby móc mówić o sobie „ekspert” jest obserwowanie liderów branży. Masz do dyspozycji media społecznościowe, dzięki którym praktycznie większość ludzi na świecie jest w Twoim zasięgu – wystarczy do nich napisać. Wbrew pozorom tacy super specjaliści z wąskich dziedzin nie są bardzo oblegani i można z nimi porozmawiać. Mówię z autopsji 🙂 Możemy też skierować nasze oczy na Zachód (wspominałem o tym w podcaście 55 skąd czerpać wiedzę w internecie). Ja swoje Excelowe nowinki najczęściej biorę właśnie od osób zza oceanu, ponieważ oni są bliżej Microsoftu (fizycznie na pewno :D). Mają świeższe informacje, które przekładam na rynek polski.
DZIELENIE SIĘ WIEDZĄ W FIRMIE
Uczymy się, ale uczmy też innych. Możemy prowadzić szkolenia wewnątrz firmy lub wdrażać nowych pracowników. Pokazując sferę firmy, którą się zajmujesz, sam usystematyzujesz swoją wiedzę. Za to w oczach nowej osoby wyrastasz na kogoś, kto wie wszystko. Dzięki temu możesz zwiększyć poczucie pewności siebie.
Co da Ci przeprowadzenie szkolenia wewnętrznego? Będziesz musiał ustrukturyzować wiedzę. Przy okazji pewnie pojawią się jakieś dziury, które przygotowując szkolenie, uzupełnisz. Będziesz się musiał pochylić nad procedurami czy inną dokumentacją o stanowisku. Taki proces ułoży Twoją wiedzę, a na dodatek zrobi z Ciebie eksperta w oczach osób, które będą Cię słuchały na szkoleniu. Jeśli sam wyjdziesz z inicjatywą szkolenia wewnętrznego, być może szef spojrzy na Ciebie przychylnym okiem? 🙂
Staraj się pokazywać swoją wiedzę na spotkaniach, staraj się rozmawiać z osobami, które są wyżej od Ciebie w hierarchii organizacyjnej. Nie bój się rozmów, nie bój się wyrażać swojego zdania. Zachęcam Cię do posłuchania odcinka podcastu nr 61 – Jak pokonać nieśmiałość, jeżeli czujesz, że możesz mieć z tym problem. Nawet jeżeli rozmawiamy z przełożonym, który ma zdecydowanie większą wiedzę niż my, i zwróci nam uwagę, że coś jest nie tak w naszym toku rozumowania, to nie koniec świata. Błędów nie popełnia tylko ten, co nic nie robi.
Nie bójmy się też zmieniać swoich opinii. Nie musimy się trzymać raz wyrażonego zdania do śmierci. Ciągle się zmieniamy, świat się zmienia, uczymy się i sięgamy do nowych źródeł – kursów czy książek, a więc nasze zdanie się też kształtuje.
WŁASNE MIEJSCE W SIECI
W kwestii uczenia innych jest jeszcze możliwość wyjścia poza obręb firmy. Możesz zacząć pisać bloga, tworzyć kanał na YouTube lub nagrywać podcast. Tak się składa, że ja wszystkie te trzy aktywności już robię ;). Dlaczego to robić? To niemal to samo, co szkolenia wewnętrzne, tylko w innej skali. Aby przygotować kolejny odcinek czy post, trzeba zrobić solidny research. Trzeba sprawdzić różne źródła, często też anglojęzyczne, co doskonali przy okazji nasz język. Strukturyzujesz swoją wiedzę, aby móc ją przekazać. To, czego się nauczyłeś, przekazujesz swoimi słowami, co powoduje, że jeszcze mocniej wgłębiasz się w dany temat. Do tego kształtujesz swoją dykcję i umiejętność wysławiania się. Uczenie innych powoduje, że lepiej się wyrażasz. To też wpływa na to, jak inni odbierają Ciebie. Co więcej, jeżeli poświęcasz się na blogu, w podcaście czy YouTube jakiejś konkretnej dziedzinie, ludzie zaczynają Cię śledzić i dzięki temu stajesz się ekspertem w oczach większej liczby osób.
Dodatkowo do współpracy w tworzeniu swoich materiałów możesz zapraszać specjalistów z dziedziny, w której chcesz stać się ekspertem. Dzięki temu możesz z nimi porozmawiać i wymienić doświadczenia. To fenomenalny sposób, aby porozmawiać bezpośrednio z ludźmi sławnymi w branży, a to znów dobrze działa PRowo. Jeżeli ktoś widzi Cię obok jakiegoś super znanego gościa z branży, to pewnie założy, że Ty też jesteś ekspertem w tej dziedzinie.
NIE ZOSTAWIAJ PYTAŃ BEZ ODPOWIEDZI
Jeżeli pojawią się w twojej głowie jakieś pytania branżowe, na które nie znasz odpowiedzi, to szukaj jej, aż znajdziesz. Dzięki temu, jeśli w przyszłości pojawi się taki problem, będziesz mieć już rozwiązanie. To tyczy się również czyichś pytań. Jeżeli ktoś się Ciebie pyta o tematy branżowe, staraj się znaleźć odpowiedź na to pytanie. To świetny trening Twoich umiejętności (oczywiście jak wszystko – z umiarem. Nie chodzi o wyręczanie innych na każdym kroku ;)).
W przypadku pracy na etacie, w ten sposób uzyskujesz punkty do respektu w oczach współpracownika i w oczach szefa. Pewnie z czasem pojawi się więcej petentów z problemami do rozwiązania, ale właśnie na tym nam zależy! Chodzi o to, aby ludzie przychodzili akurat do Ciebie z pytaniami, bo to będzie znaczyć, że w tym światku, w którym się obracasz, jesteś kojarzony jako ekspert w danej dziedzinie. Przy okazji to sam się czegoś nauczysz. Im więcej problemów rozwiążemy, tym lepsi będziemy.
DAJ SIĘ OCENIĆ
Wystawiaj się na oceny specjalistów, którzy są lepsi od Ciebie w danym temacie. Świetną sprawą jest posiadanie kogoś w charakterze mentora, który byłby w stanie wskazać Ci kierunek rozwoju i pomóc Ci szybciej się uczyć. Każdy sportowiec szuka dobrego trenera. Dlaczego? Bo taki trener wie co zrobić, aby osiągnął lepsze rezultaty w krótszym czasie. Tak samo ekspert w dziedzinie, którą się chcesz zajmować może nakierować Cię na dobre tory.
CZY TO SIĘ UDA?
Jeżeli jeszcze mi nie wierzysz, że sposób, który opisałem, pomoże Ci się stać ekspertem (a mój przykład Ci nie wystarcza ;)), sprawdź kanał Adama Gospodarczyka – overment na YouTube. Adam zajmuje się oprogramowaniem oraz biznesem już kilka lat i łącząc te dwie dziedziny, wypracował sobie rozpoznawalność eksperta, wypełniając tym samym niszę na rynku. Na naszych przykładach można potwierdzić, że wkładając odpowiednio dużo (mądrego!) wysiłku, możemy zapracować sobie na miano eksperta.
